
„Poziomy zaawansowania procesu cyfryzacyjnego w muzeach i innych instytucjach kultury. Schemat samooceny” to opracowana w ramach działalności Centrum Kompetencji Narodowego Instytutu Muzeów (digitalizacja muzealiów) propozycja matrycy dojrzałości digitalizacyjnej, która ma na celu dostarczenie narzędzia do wiarygodnej analizy stanu cyfryzacji w instytucjach kultury – ma ona wspierać raportowanie stanu digitalizacji i planowanie kierunków rozwoju. Będzie stanowiła również niezwykle pomocne narzędzie w prowadzeniu badań statystycznych w tym zakresie. Narzędzie to ma wspierać muzea w lepszym planowaniu projektów digitalizacyjnych poprzez umożliwienie obiektywnej oceny ich możliwości organizacyjnych, kompetencyjnych oraz finansowych. Dodatkowo matryca ma służyć organizatorom i instytucjom finansującym, pomagając w identyfikacji potrzeb oraz ryzyk związanych z podejmowaniem się przez muzea poszczególnych projektów. Dokument kierowany jest przede wszystkim do muzeów, jednak może być wykorzystywany również przez inne instytucje cyfryzujące zasoby dziedzictwa, które reprezentują sektor GLAM (galleries, libraries, archives, museums).

Zapraszamy do zapoznania się z opracowanym przez Deutscher Museumsbund i Network of European Musum Organisations (NEMO) przewodnikiem dotyczącym podstawowych zasad prowadzenia cyfrowej dokumentacji zbiorów. Publikacja dotyczy dobrych praktyk w zakresie dziesięciu podstawowych aspektów prowadzenia cyfrowej dokumentacji – od wymagań instytucjonalnych, po zagadnienia prawne i zrównoważony rozwój cyfrowy. Polska wersja językowa została opracowana w ramach działalności Centrum Kompetencji ds. digitalizacji muzealiów. Dziękujemy Deutscher Museumsbund oraz NEMO za udzielenie licencji i umożliwienie przedstawienia opracowania polskim muzealnikom.


Muzea zmieniają się nieustannie, a my wraz z nimi. 2023 rok był dla nas rokiem intensywnej ewolucji (ale nie rewolucji), której celem było dostosowanie profilu działalności Instytutu do potrzeb i oczekiwań środowiska muzealnego w Polsce. Narodowy Instytut Muzeów, wcześniej funkcjonujący jako Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, powstał na bazie powołanego ponad trzydzieści lat temu Ośrodka Ochrony Zbiorów Publicznych, jednej z nielicznych na świecie instytucji wyspecjalizowanych w bezpieczeństwie zabytków, muzeów i ich zbiorów. W 2011 r. decyzją ministra kultury zakres działania Ośrodka został znacząco rozszerzony o zadania mające na celu wyznaczanie i upowszechnianie standardów w zakresie muzealnictwa. Zmiany wprowadzone w 2023 r. miały charakter porządkowy i praktyczny, polegający na uproszczeniu nazwy i uporządkowaniu zadań statutowych.

Museums never stop changing, and neither do we. The year 2023 was for us a year of intense evolution (and not revolution), targeted at adjusting the profile of the Institute’s operations to the needs and expectations of the museum community in Poland. The National Institute for Museums, NIM, earlier operating as the National Institute for Museums and Public Collections, NIMOZ, was established as the follow-up of the Centre for Preservation of Public Collections founded over 30 years ago, which was one of the rare institutions worldwide specializing in the security of heritage facilities, museums, and their collections. In 2011, upon the decision of the Minister of Culture, the Centre’s tasks were extended to include those identifying and promoting standards valid in museology.

Niniejsza publikacja jest wynikiem seminarium pt. „Muzealizacja szczątków ludzkich. Praktyczne i etyczne aspekty gromadzenia i ewidencjonowania szczątków ludzkich w muzeach”, które odbyło się online w dniach 27–28 października 2021 roku. Zostało zorganizowane przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów oraz Stowarzyszenie Muzeów Uczelnianych. W spotkaniu uczestniczyli muzealnicy i badacze różnych dziedzin. Jego celem było podzielenie się spostrzeżeniami, problemami, ale też procedurami obowiązującymi w poszczególnych instytucjach, odwołanie się do doświadczeń własnych, ale także innych państw europejskich.