Muzea techniki, w porównaniu do pozostałych, posiadają najbardziej interdyscyplinarne zbiory związane z działalnością człowieka. Ich wyróżnikiem jest między innymi skala eksponatów. W kolekcjach odnajdujemy zarówno mikroskopijne przedmioty, będące wytworem nanotechnologii naszych czasów, jak i największe eksponaty muzealne, na przykład okręty czy całe linie produkcyjne. Ich zbiory są prezentowane i przechowywane w budynkach tradycyjnie kojarzonych z muzeami, jak i w wielkokubaturowych budynkach postindustrialnych, co już samo w sobie wskazuje na charakter muzeum. Co więcej, nierzadko są to także muzea wielkoobszarowe, z okazałymi wystawami plenerowymi. Dodatkowo, zbiory eksponowane są nie tylko statycznie, ale też dynamicznie, często w przestrzeni publicznej poza siedzibą muzeum. To tylko niektóre cechy charakteryzujące muzea techniki, pokazujące, ile wysiłku muszą włożyć muzealnicy i organizatorzy, by zapewnić należyte bezpieczeństwo zbiorom, zwiedzającym i pracownikom.
Postanowiliśmy opublikować praktyczny zbiór informacji dla tych wszystkich, którzy zechcą rozpocząć proces porządkowania procedur związanych z opieką konserwatorską nad zbiorami w swoich instytucjach. Zebrane w nim informacje są swoistym ABC dla tych wszystkich zarządzających muzeami czy opiekunów zbiorów, którzy nie zatrudniają konserwatorów, a odczuwają potrzebę organizacji profesjonalnej opieki nad zbiorami. Skupiliśmy się na podstawowych zagadnieniach, od których należy zacząć systematyczną opieką konserwatorską – opisaliśmy zatem zasady sporządzania dokumentacji stanu zbiorów konserwatorskiej, magazynowania i przemieszczania obiektów w muzeum, także w przypadku ich wypożyczeń. Pewnym novum jest tekst p. Janusza Czopa, dotyczący zarządzania klimatem w muzeach- propozycja elastycznej polityki związanej z klimatem w muzeum, która jest jednak dla zborów bezpieczna. Wierzymy, że dla tych instytucji, które nie zatrudniają zawodowych konserwatorów, wskazówki zawarte w niniejszym opracowaniu okażą się przydatne i nietrudne do codziennego stosowania.
Proweniencja to wedle definicji sformułowanej w Kodeksie Etyki ICOM dla Muzeów: „pełna historia przedmiotu, zawierająca także informacje o dziejach tytułu prawnego do niego, od czasu jego wytworzenia lub odkrycia, dzięki której można ustalić jego autentyczność i stan własnościowy”.
Oddajemy w Państwa ręce ósmą broszurę z serii Szkolenia Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów – tym razem poświęconą edukacji w muzeum. Publikacja jest podsumowaniem cyklu trzech szkoleń dotyczących edukacji w różnych typach placówek: muzeach sztuki współczesnej, muzeach-rezydencjach oraz muzeach wielooddziałowych i interdyscyplinarnych. Oczywiście, materiały z trzech szkoleń nie wyczerpują tematu edukacji w muzeach, a są jedynie podsumowaniem trzech odmiennych doświadczeń, które wynikły z pomysłu szkoleń skierowanych do różnych typów muzeów.
Przygotowanie do pracy na stanowisku opiekuna ekspozycji staje się sprawą istotną i pilną, między innymi z uwagi na coraz bardziej ambitne, czasami trudne w odbiorze wystawy (stosowanie różnych, nowoczesnych środków techniki przekazu, prezentacji), oraz w ostatnich latach znaczny wzrost liczby osób odwiedzających muzea, w tym obcokrajowców. Ponadto nasze muzea w coraz większym stopniu umożliwiają dostępność gościom niepełnosprawnym.
Prezentowana broszura jest kolejnym wydawnictwem serii ABC propagującym materiały ze szkoleń realizowanych przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Główną przesłanką do organizacji spotkań z przedstawicielami muzeów z zakresu przepisów prawa i wymaganej dokumentacji na przełomie 2014/2015 roku była nowelizacja rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie zabezpieczania zbiorów muzeum przed pożarem, kradzieżą i innym niebezpieczeństwem grożącym ich zniszczeniem lub utratą.